تاجک و هزاره

این مقاله ترجمۀ فصل دوازدهم وسیزدهم کتاب "نژاد های افغانستان" ‏تالیف ایچ. دبلیو. بیلیو نویسندۀ مشهورانگلیسی است. این کتاب درسال ‏‏1880 م چاپ شده وشامل یک پیشگفتارو13 فصل (مقدمه، افغـان، تاریخ ‏افغانستان، رابطۀ برتانیه با افغانستان ، شیرعلی، پتان، یوسفزی، افریدی، ختک و دادیک، غلجی، تاجک و هزاره) میباشد. برگردان آنرا بدون ‏هیچگونه تبصرۀ به هموطنان خویش پیشکش می نمایم:‏

تاجک:

تاجکها که غالبا بنام پارسیوان یاد میشوند یک بخش بزرگ ووسیعا ‏پراگندۀ باشندگان افغانستان را تشکیل داده؛ زبان، ادارۀ داخلی، رسوم و ‏عادات آنها با دیگران فرق دارد. آنها اولادۀ باشندگان باستانی پارسی ‏همین منطقه میباشند درحالیکه افغانها اولادۀ باشندگان باستانی هندی آنند. ‏قرارمعلوم، افغانها (که مسکن اصلی آنها وادی های کندهاروارغنداب ‏میباشد) با مردمان هندی که آنها را اشغال نمودند، مخلوط ومزدوج ‏گردیده ونام خودرا به قوم مخلوط خود دادند. همینطورعربها نیزعین کار ‏را با مردم پارسی اشغالی خود انجام داده ونام آنها را بحیث نام قومی ‏اولاد مخلوط آنها باقی گذاشتند، نامی که توسط پارسیها برآنها گذاشته شد. ‏اجدادعربی آنها، سیدهای بودند ازنسل حضرت علی (داماد محمد«ص») که نام ‏خود را بقبایل ایجادی خود دادند....

هزاره :

این مردم نسبت به تمام اقوام دیگرافغانستان کاملا فرق داشته و ساحۀ ‏وسیعی را دراختیاردارند که ازمرزهای کابل وغزنی تا به هرات دریک ‏جهت و از جوار کندهار تا بلخ در جهت دیگر وسعت دارد. در واقعیت، آنها ‏تمام منطقۀ را دراختیاردارند که پاروپامیزوس باستانی را تشکیل داده، ‏مجزا ازتمام مردمان دیگرافغانستان بوده وفقط درسرحدات خویش با آنها ‏درتماس میباشند وبس. این منطقه کاملا کوهستانی بوده ودراکثریت نقاط ‏خاک آن خراب است، اما دارای تعداد زیاد وادیهای پرنفوس وحاصلخیز ‏بوده ومنبع چند دریای مهم ازقبیل ارغنداب وهلمند، هریرود یا هرات و ‏مرغاب درمرومیباشد که توسط دوامتداد بزرگ غربی هندوکش ایجاد ‏شده، بواسطۀ وادی هریرود ازهمدیگرجدا شده وبه غرجستان یا سفیدبند ‏درشمال وغور یا سیاه بند درجنوب تقسیم شده است؛ درحالیکه درنقطۀ ‏شرقی آن جائیکه هردوسلسله ازهندوکش آغازمیشود غوربند بامیان واقع ‏است.‏

در ادامه مقاله: تاجک و هزاره